بررسی کیفیت منی و میزان متابولیت ها و آنزیم های پلاسمای منی و خون در فصول تولیدمثلی و غیرتولیدمثلی قوچ مغانی

پلاسمای منی مایعی با ترکیبات مختلف است که برخی از اجزای بیوشیمیایی آن به­طور خاص جهت تنظیم عملکرد اسپرم به­کار می­روند. هدف از مطالعه حاضر بررسی اختلاف کیفیت منی، برخی متابولیت­ها و آنزیم­های پلاسمای منی و سرم خون در فصل و خارج فصل تولیدمثلی قوچ­های مغانی بود. برای این منظور، تعداد 8 راس قوچ مغانی 3-2 ساله سالم به­کار گرفته شد. خونگیری و اسپرم­گیری هر دو هفته یک­بار طی فصول تولیدمثلی و غیر تولیدمثلی این نژاد در منطقه مورد مطالعه انجام گرفت. اندازه محیط اسکرتوم، طول و حجم بیضه هم‌زمان با اسپرم‌گیری تعیین گردید.­ بلافاصله پس از انزال و تعیین حجم منی، فراسنجه­های کمی و کیفی اسپرماتوزوئیدها مورد ارزیابی قرار گرفتند و پلاسمای منی با سانتریفیوژ جدا گردید. حجم و طول بیضه و نیز اندازه محیط اسکرتوم، تحرک پیشرونده اسپرم­ها، غلظت اسپرم، درصد اسپرم­های زنده و طبیعی در فصل تولیدمثلی به­طور معنی­داری بیشتر از فصل غیرتولیدمثلی بود (05/0>P). غلظت تری­گلیسرید، پروتئین کل و گلوبولین پلاسمای منی و کلسترول، تری­گلیسرید، پروتئین کل، آلبومین، گلوبولین و آسپارتات آمینوترانسفراز سرم خون در فصل تولید مثلی در مقایسه با فصل دیگر بالاتر بود (05/0>P). غلظت گلوکز، کلسترول، آلانین آمینوترانسفراز، آسپارتات آمینوترانسفراز و آلکالین فسفاتاز پلاسمای منی و آلکالین فسفاتاز سرم خون در فصل تولیدمثلی کمتر از فصل غیرتولیدمثلی بود (05/0>P). در بین فصول، تفاوت معنی­داری در غلظت آلبومین پلاسمای منی و آلانین آمینوترانسفراز سرم خون مشاهده نگردید. در هر دو فصل، غلظت اغلب متابولیت­ها و آنزیم­های مورد مطالعه بین سرم خون و پلاسمای منی دارای اختلاف معنی­داری بودند (05/0>P). به­طور کلی، ابعاد بیضه، کیفیت منی و مقدار آنزیم­ها و متابولیت­های پلاسمای منی و سرم خون در بین فصول تولیدمثلی و غیر تولیدمثلی قوچ­های مغانی دارای تفاوت­های معنی­داری بودند.